تاریخ دقیق بردگی از نظر آغاز و شیوع آن در جامعه بشری کاملا معلوم نیست و در هیچ ‌یک از مآخذ مهم ذکری از آن به عمل نیامده است. برخی آن‌ را از دوره‌ی شکار دانسته‏اند و گروهی برخلاف نظر اول آن ‌را از دوره‌ی کشاورزی می‏دانند. ویل دورانت معتقد است زراعت که تولد مدنیت است در همان حال که سبب‏ مالکیّت خصوصی می‏گردید، بردگی را نیز به‌همراه داشته است. در دوره‌ی شکار، بردگی مفهوم نداشت بلکه زنان و کودکان کار منزل را اداره‏ می‏کردند (آسمند، 1392، ص 24).

گرچه برخی نیز معتقدند دو نوع بردگی وجود داشته: 1- بردگی خانوادگی که شامل بردگی خویشاوندان و بیگانه‌گان هردو می‏شد. 2- بردگی قانونی و آن حق مالکیّتی است که قانون معتبر شناخته است (همان، ص 78). بردگی به‌ مفهوم اصطلاحی آن همین بردگی است پس آغاز بردگی در جهان‏ مقارن با تشکیل و تاسیس حکومت و پیدایش دولت است؛ ولی از آن‌جایی‌که نخست‏ می‏توان گفت که آغاز بردگی، همراه با آغاز نخستین جنگ غالب پیروز بوده است‏ که اسارت را به‌دنبال داشت و چون بشر در حیات اجتماعی خود همواره دست‌خوش جنگ و ستیز بوده، پس بردگی سابقه‏ای بس طولانی در جامعه‏ بشری داشته است. به‌همین جهت قصص و مطالب زیادی در تاریخ امم و ملوک نیرومند درباره‌ی بردگی و بردگان وجود دارد. در بین ملل متمدن گذشته، احکامی‌ در رابطه با اصل بردگی و برده‏گیری دیده می‏شود. مثل ملت هند، یونان، روم، ایران و ملت‏ یهود و نصاری و تا ظهور اسلام. «فردینان توتل‏» در فرهنگ (معجم) خود می‏نویسد: که بردگی در نزد قدیمی‌ترین اقوام یافت می‏شود. برده از اسیران جنگی گرفته می‏شد. برای بردگی در نزد یهود و یونانیان و رومیان عرب جاهلی و حتّی اسلام‏ نظام و برنامه خاصی وجود داشت (طباطبایی، 1360، ج 6، ص 262). دایره‌المعارف بریتانیا می‏نویسد: بردگی در دروه‌ی «همریک‏» کاملاً معمول‏ بود و چون همر شاعر افسانه‌ای یونان در 850 سال پیش از میلاد می‏زیسته است،‏ ریشه بردگی به قرن هشتم پیش از میلاد نیز برمی‌گردد؛ چون او به اوضاع‏ بردگان اشاره کرده است‏ (دائره المعارف بریتانیا). ضمنا ارسطو در کتاب سیاست از «هریود» شاعر قرن هشتم پیش از میلاد مطالبی نقل می‏کند که حاکی از وجود بردگی در جامعه‏ است (ارسطو، سیاست، 1387، ص 64).

ارسطو در قرن چهارم پیش از میلاد (380-322 پیش از میلاد) اصل‏ بردگی را در جامعه یا بردگی عده‏ای را فطری می‌داند و می‏گوید برخی طوری‏ آفریده شده‏اند که فطرتا غلام و برده باشند! طبیعت، غلام را خلق یا اصولا بربرها و اقوام دور از تمدن را آفریده، برای خدمت‌گزاری (بردگی) و یونانیان را آفریده برای فرمانروایی و آزادگی (همان، ص 25). او بردگى را امرى طبيعى مى‌داند و برده را نه انسان، بلكه ابزارى در كنار ساير ابزارها مى‌شمارد و مى‌گويد: هر كس كه به حكم طبيعت نه از آنِ خود، بلكه از آن ديگرى باشد، طبعاً بنده است (ارسطو، سياست، ص 148).

مونتسکیو در روح‌القوانین می‏نویسد: در قانون افلاطون مقرر شده بود که‏ غلام و برده نمی‏تواند در دفاع طبیعی شرکت کند؛ یعنی اگر به ‌او حمله ‏شد نباید برای دفاع از خویش اقدام نماید. در واقع او نه حق دفاع طبیعی و نه حق مدنی (قانونی) داشت (مونتسکیو، 1349، ص 424).