ر فصل پیش رو، مواجهه اسلام با نظام بردهداری بدون تفکیک خاص میان زن و مرد برده انجام خواهد شد. سؤالاتی که در این فصل مورد بررسی قرار می‌گیرند، عبارتند از این که آیا اسلام نظام بردهداری سابق را به رسمیّت شناخته است؟ با چه بخش‌هایی اساساً و دفعتاً مقابله نموده، چه بخش‌هایی را امضا کرده و ابداعات او در این زمینه چه مواردی است؟ در هر کدام از مواجهات خویش، چه هدفی را دنبال کرده است؟ آیا آزادی هدفی اصیل در اسلام به شمار می‌آید؟ آزادی از منظر اسلام چیست و راهکارهای او در این عرصه کدامند؟
مواجهه شریعت اسلام به عنوان دینی جهانی، خاتم و هدایت‌گر در ابعاد فردی و اجتماعی با نظام بردهداری، هدف این فصل است. اگرچه در غالب پژوهشها از امضای بردهداری و حکمتهایش صحبت شده است، با نگاهی جزئیتر و تحلیلیتر به این قضیه این فهم حاصل می‌شود که عکس العمل اسلام در امضای حکم خلاصه نمی‌شود. بلکه اعمال مختلفی در مواجهه با بخش‌های مختلف این نظام از سوی دین انجام شده است. تعالیم کثیری در دین به مواجهه دفعی و تقابلی با اساس نظام بردهداری موجود در جامعه، چگونگی مواجهه با برده‌ها و روش‌های استرقاق اختصاص دارد؛ اما واضح است که تمامی تعالیم دینی در جهات تقابل دفعی نیست و براساس حکمتهایی که تشریح خواهد شد، برخی بخش‌های نظام بردهداری کهن در اسلام امضا شده است و دستوراتی حاکی از این امر در آموزه‌های دینی وجود دارد که بخش دوم نوشتار پیش رو به این امضای حکیمانه اختصاص یافته است. برخلاف دید رایج درباب بردهداری اسلامی، باید گفت که دین از ابداع راهی جدید، برای استرقاق سخن گفته است که در بخش سوم به آن پرداخته می‌شود.