دستور-اسلام-مبنی-بر-تعامل-با-بردگان-چگونه-می-باشد؟

شریعت اسلام با ارائه مجموعه‌ای از دستورات اخلاقی و حقوقی در جهت دگرگونی احوال بردگان، این نظام طبقاتی را دگرگون کرد. پیامبر‌اکرم (صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) می‌فرمایند: شرورترین مردم کسی است که بندگان خود را کتک بزند (مجلسی، 1403، ج 71، 141). عدم حمل کار ورای طاقت از مواردی است که پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) برآن تاکید داشتند؛ ایشان می‌فرمایند: «اسیرانتان به کاری وامدارید که بر آنها دشوار آید و اگر چنین کاری برعهده آنها نهادید، آنان را یاری دهید»^{^[1]} (ناصف، 1311، ج ۲، ص ۲۷۵). پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) از مردم می‌خواستند که بردگانشان را به شیوه اهلیّت نه مالکیّت نامگذاری کنند. فرمودند: «هیچ یک از شما «به اسیران خود» نگوید: بنده من و کنیز من! ولی بگوید: پسر من دختر من»^{^[2]}. (بخاری، 1315، ج ۱۱، ص ۹۷؛ زیدان، بی‌تا، ج 4، ص 46). طبیعتاً این نامگذاری بدین معنا بود که پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) به صورت ضمنی از مردم خواستند که در تعاملاتشان با آنان از موضع عضویت در یک خانواده با آنان برخورد کرده، نه از موضع تفوّق و مالکیّت