کسی که مملوکش را بزند یا بر او آسیبی برساند بر او لازم است که آن برده را آزاد نماید (شهید ثانی، 1410، ج 6، ص 279؛ باجی، ۱۴۰۴، ج 6، صص 271-270). اسلام دستورات اخلاقی فراوانی را دال بر خوش‌رفتاری با بردگان آورد و مالکان را امر کرد که کار ورای طاقت بر آنان حمل نکنند. حال اگر مالکی به برده‌اش ظلم کرد و با رفتار یا اوامرش سبب وارد آمدن ضربه‌ای به او شد برده‌اش خود به خود آزاد می‌شود. این قانون هم رفتار مالکان را در دوره مالکیّت، تعدیل کرد و هم اسباب آزادی بندگان را فراهم نمود.