اگر برده مؤمنی هفت سال خدمت مولای خویش را بکند، آزاد میگردد (شهید ثانی، 1410، ج 6، ص 260). فقهای شیعه به استحباب و گاه به وجوب این عتق رای داده اند (شهید ثانی، 1410، ج ۶، 252-251، ۲۵۸، ۲۶۰؛ محقق حلی، 1412، ج ۳، ص 6). بنای حکم فوق روایتی از امام صادق (علیهالسّلام) است که میفرماید: «هرکس که مؤمن باشد پس از هفت سال خدمت آزاد میشود. چه مالکش وی را رها سازد وچه رها نکند»[1] (کلینی، 1407، ج12، 66؛ طوسی، 1407، ج 8، 230، ح 831، معلّقاً عن الكليني الوافي، ج 10، 668، ح 10320؛ حر عاملی، 1409، ج 23، 59، ح 29102). موقّت بودن نهاد بردگی مهمترین نکته مستخرج از این روایت است. ضمن اینکه لازم است او مؤمن باشد تا به هدف آزادی معنوی نیز رسیده باشد و مانعی در راه آزادی اجتماعی اش وجود نداشته باشد.
[1]. من کان مؤمنا عتق بعد سبع سنین اعتقه ضاحبه ام لم یعتقه