آسمان های هفتگانه در قرآن

واژه سماء از ریشه سمو به معنای بلندی است و در قرآن 120 بار به صورت مفرد و 190 بار به صورت جمع بکار رفته است . که از آن میان 100 بار به صورت تنها و 173 بار در کنار کلمه ارض آمده است [1]. بررسی منظر قرآن در باره پدیده آسمان نیازمند بررسی تمام آیات در این زمینه است که در حال حاضر از محطّ بحث ما خارج است . از آنجا که گفتار آقای سروش در باره آسملان های هفتگانه است ، آیات ناظر به آسمان های هفتگانه را مورد بررسی قرار می دهیم . قرآن هفت بار از آسمان های هفتگانه به صورت صریح و دو بار به صورت غیر صریح یاد شده است . آیات مورد اشاره بدین قرار است :

  • 1-« هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکمْ مَا فِی الْأَرْضِ جَمِیعًا ثُمَّ اسْتَوَی إِلَی السَّمَاءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَهُوَ بِکلِّ شَی عَلِیمٌ » [2]
  • 2-« تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالْأَرْضُ وَمَنْ فِیهِنَّ وَإِنْ مِنْ شَی‏ءٍ إِلَّا یسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلَکنْ لَا تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ إِنَّهُ کانَ حَلِیمًا غَفُورًا » [3]
  • 3-« وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَکمْ سَبْعَ طَرَائِقَ وَمَا کنَّا عَنْ الْخَلْقِ غَافِلِینَ » [4]
  • 4-« قُلْ مَنْ رَبُّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَرَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ » [5]
  • 5-«ثُمَّ اسْتَوَی إِلَی السَّمَاءِ وَهِی دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ اِئْتِیا طَوْعًا أَوْکرْهًا قَالَتَا أَتَینَا طَائِعِینَ فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِی یوْمَینِ وَأَوْحَی فِی کلِّ سَمَاءٍ أَمْرَهَا وَزَینَّا السَّمَاءَ الدُّنْیا بِمَصَابِیحَ وَحِفْظًا ذَلِک تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ»[6]
  • 6-« اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَمِنْ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَینَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلَی کلِّ شَی قَدِیرٌ وَأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِکلِّ شَی عِلْمًا » [7]
  • 7-« الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا مَا تَرَی فِی خَلْقِ الرَّحْمَانِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعْ الْبَصَرَ هَلْ تَرَی مِنْ فُطُورٍ» [8]
  • 8-« أَلَمْ تَرَوْا کیفَ خَلَقَ اللَّهُ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا » [9]
  • 9-« وَبَنَینَا فَوْقَکمْ سَبْعًا شِدَادًا » [10]

       در نگریستن در این آیات نشان می دهد که به استثنای مورد سوم و نهم ، در سایر آیات از هفتگانه بودن آسمان ها به صراحت یاد شده است . حال مناسب است با امعان توجه به این آیات مهم ترین نکات قابل استفاده از آنها را که که به ما برای شناخت هرچه بیشتر منظر قرآن در باره آسمان های هفتگانه کمک می کند ، مورد بررسی قرار دهیم .



[1]- دائره المعارف قرآن ، ج 1 ، ص 228 .

[2] - بقره / 29 .

[3] - اسراء / 44 .

[4]- مومنون / 17.

[5] -  مومنون / 86 .

[6] - فصلت / 11 – 12 .

[7] . طلاق ، 12 .

[8] . ملک ، 3 .

[9] . نوح ، 15 .

[10] . نبأ ، 12 .

سایر اخبار


انتشارات دانشیاران ایران
انتشارات دانشیاران ایران
انتشارات دانشیاران ایران
انتشارات دانشیاران ایران
انتشارات دانشیاران ایران
انتشارات دانشیاران ایران
انتشارات دانشیاران ایران
برای ارسال نظر اولین نفر باشید.

ارسال نظر