غدير و عاشورا ، دو حادثه بزرگ و برجسته در تاريخ اسلام اند در حادثه نخست ، تداوم رسالت اعلام مى‏گردد و دومين حادثه ، جهادى است عليه رجعت و انحرافى كه در سيره و سنّت پيامبر صلى اللَّه عليه وآله رخ داد. در ميان اين دو حادثه ، واقعه‏اى ديگر به وقوع پيوست و آن ، خلافت چهار و اندى ساله امير المؤمنين عليه السلام بود . دورانى كه مردى الهى ، با پايبندى به همه ارزش‏هاى الهى و انسانى ، بر مسند حكومت نشست و تجربه‏اى عالى از حكومت دينى ارائه داد.
مطالعه و تحليل اين سه حادثه درس‏آموز، هميشه دغدغه عالمان شيعى بوده است و آثار فراوانى در باره آنها نشر يافته است.
پژوهشكده علوم و معارف حديث ، بخشى از كارهاى پژوهشى خود را طى ده سال گذشته ، به تتبّع و تجزيه و تحليل زندگى‏نامه امام على عليه السلام و امام حسين عليه السلام اختصاص داده كه ثمره آن ، چاپ و نشر دو مجموعه با عنوان دانش‏نامه امير المؤمنين عليه السلام و دانش‏نامه امام حسين عليه السلام بوده است. در اين دو مجموعه ، ابعاد زندگى اين دو امام ، با استناد به كهن‏ترين مصادر و همراه با تحليل‏هاى عميق و نو ، معرّفى شده است. يكى از نوآورى‏هاى اين دو اثر ، طراحى و تدوين نقشه‏هايى براى رخدادهاى زندگى امام على عليه السلام و امام حسين عليه السلام است ؛ نقشه‏هايى مربوط به واقعه غدير، دوران خلافت امير المؤمنين عليه السلام و حادثه عاشورا .
نقشه در فهم هر چه بهتر حوادث تاريخى ، نقش به سزايى دارد و همانند بازسازى صحنه حوادث براى تحليلگران مسائل اجتماعى و امنيتى ، با اهمّيت است .
از آن جا كه چاپ و نشر مستقلّ اين نقشه‏ها (جدا از آن دو مجموعه) مى‏توانست براى پژوهشگران و نيز مسافران و زائران اين سرزمين‏ها مفيد باشد ، تصميم گرفته شد كه تمام نقشه‏هاى دو دانش‏نامه پيش گفته ، همراه با توضيحات اجمالى ، به صورت كتاب حاضر ، در اختيار علاقه‏مندان قرار گيرد.